Μιλήσαμε με το συγγραφέα Ιορδάνη Κουμασίδη επ' αφορμή του θεατρικού ανεβάσματος του κειμένου του Εν ονόματι της Ποιήσεως στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Εν ονόματι της ποιήσεως λοιπόν…
Η θεατρική παράσταση, η δρώμενο, Εν ονόματι της ποιήσεως είναι ένας φόρος τιμής στον ποιητή και ευεργέτη της Θεσσαλονίκης Γεώργιο Βαφόπουλο. Και συγχρόνως μια καλή ευκαιρία να γνωρίσει ο κόσμος το αρχείο του που στεγάζεται στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Και τι ακριβώς θα δούμε;
Η παράσταση θα λάβει χώρα μέσα στο αρχείο, στον προσωπικό χώρο του ποιητή, στον τέταρτο όροφο του Βαφοπούλειου. Η βασική ιδέα είναι πως ο Βαφόπουλος επιστρέφει και μας ξεναγεί στο αρχείο, την ποίηση και τη ζωή του. Ο θεατής θα ακούσει βιογραφικά στοιχεία, αρκετά ποιήματα και ασφαλώς 'επινοημένα' λόγια, καθώς δεν πρόκειται για ντοκυμαντέρ, αλλά για μια αισθητική αφήγηση.
Γιατί ο Βαφόπουλος; Τί είναι αυτό που κίνησε το ενδιαφέρον σου;
Ένας φίλος εξεπλάγη που δεν έκανα κείμενο για τον Νίκο-Αλέξη Ασλάνογλου! (θα το κάνω βέβαια στο μέλλον). Οι άνθρωποι, όπως ο Βαφόπουλος, που γεννήθηκαν την πρώτη δεκαετία του εικοστού αιώνα και πέθαναν σχετικά μεγάλοι, έζησαν ολόκληρο τον εικοστό αιώνα με τα τρομερά του γεγονότα. Ο ίδιος ο Βαφόπουλος έζησε μια μυθιστορηματική ζωή, οι πεντάτομες Σελίδες Αυτοβιογραφίας του θα έλεγα πως διαβάζονται κυρίως ως λογοτέχνημα. Και ασφαλώς συναναστράφηκε με πολύ σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής λογοτεχνίας – αναφέρω μόνο ενδεικτικά τους Καβάφη, Ξενόπουλο, Παλαμά, Σαραντάρη. Πέραν αυτού, εκτιμώ ασφαλώς ιδιαίτερα τον ποιητικό του λόγο.
Γιατί μέσα στο αρχείο;
Έχει δραματουργική σημασία. Ο Βαφόπουλος, με τη μορφή του Στέργιου Τζαφέρη, θα σας αυτό-παρουσιαστεί μέσα στον ιδιαίτερό του χώρο, με όλες τις συνδηλώσεις. Επιπλέον, όταν βρέθηκα στο αρχείο ένιωσα μια ιδιάζουσα ενέργεια στο χώρο, εκτός από το αναμφίβολο ενδιαφέρον που παρουσιάζει, για παράδειγμα είδα για πρώτη φορά τον γραφικό χαρακτήρα του Καβάφη αποτυπωμένο σε χαρτί και όχι σε βιβλίο ή φωτοτυπία.
Τι μπορεί να πετύχει μια τέτοια παράσταση;
Υπαρξιακό μοιάζει το ερώτημα. Τι μπορεί να επιτύχει μια οποιαδήποτε παράσταση; Θα μπούμε στα χωράφια της ανθρωπολογίας της τέχνης. Η συγκεκριμένη παράσταση εαν καταφέρει να ανοίξει την πόρτα της ποίησης του Βαφόπουλου σε ανθρώπους που δεν τον γνωρίζουν, θα είμαι πολύ ευχαριστημένος. Ή έστω την υποψία πως δεν είναι απλώς ένα κτήριο ή μια στάση λεωφορείου 🙂
Αποτελεί όμως και μια ευθύνη να δημιουργεί κανείς βάσει των μεγάλων ποιητών…
Νιώθω ασφαλώς την ευθύνη που συνεπάγεται να μιλήσει κανείς για έναν σημαντικό ποιητή που αποτελεί συνάμα και μια εμβληματική μορφή της πόλης. Πιστεύω όμως πως σε ένα σημαντικό βαθμό η λογοτεχνία είναι διάλογος μεταξύ γενεών, ένα μυστήριο και ιδιαίτερο γοητευτικό νήμα μεταξύ των συγγραφέων αλλά και των αναγνωστών. Η διακειμενικότητα είναι παντού, έστω κι αν προσπαθούμε να τη σκεπάσουμε με ανόητα πέπλα.
Νιώθω ευθύνη και συνάμα τιμή έναντι και των ανθρώπων που ανέλαβαν να μετουσιώσουν το κείμενο σε συμβάν, κυρίως έναντι της Άννυς Τσολακίδου και του Στέργιου Τζαφέρη. Και επίσης έναντι του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου που εμπιστεύτηκε τη γραφίδα (ή μάλλον το πληκτρολόγιο 🙂 ) μου.
Μπορεί η ποίηση να γίνει θέατρο;
Μια πολιτικώς ορθή απάντηση θα σας παρέπεμπε στην αρχαία Ελλάδα :). Αλλά εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα είναι η επικοινωνία μεταξύ των ειδών του λόγου, το πάντρεμα, το συνταίριασμα, η καλώς εννοούμενη σύγχυση μεταξύ τους. Όταν αυτό βέβαια γίνεται εμπνευσμένα και όχι τυχαία ή λόγω έλλειψης ταλέντου.
Κλασική ερώτηση πια: κρίση και τέχνη.
Όσο εντείνεται η κρίση, εντείνεται και η παραγωγή νέας, ανεξάρτητης, ριζοσπαστικής και μη κρατικοδίαιτης τέχνης. Οι επιλογές πια είναι ξεκάθαρες: δημιουργικότητα ή μιζέρια, πράξη ή απαξία, διόρθωση ή χλευασμός, αλληλεγγύη ή κανιβαλισμός,
Τι σημαίνει σήμερα να γράφει κανείς;
Ό,τι σήμαινε πάντα! Με τη διαφορά πως σήμερα έχει να αντιμετωπίσει -από το βιβλιοπωλείο ως την καθιέρωση μιας μαζικής (υπό)κουλτούρας- όσους υποκρίνονται ότι γράφουν και όσους γράφουν χωρίς να διαβάζουν πιστεύοντας πως ανακαλύπτουν τον τροχό.
Τι άλλο να αναμένουμε τον προσεχή καιρό;
Λίγες μέρες μετά τις παραστάσεις θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ζήτρος το βιβλίο μου Jean-Luc Godard, Η Ελεγεία του Έρωτα -μια φιλοσοφική ανάγνωση, προϊόν δουλειάς από τη διαμονή μου στο Παρίσι. Πρόκειται για ένα ιστορικοφιλοσοφικό σχόλιο πάνω στην παραγνωρισμένη αυτή ταινία του Γκοντάρ. Και μια προσπάθεια να αρθρωθεί ένας λόγος πάνω σε αυτό το μαγικό πράγμα που είναι ο κινηματογράφος.
Αυτό τον δύσκολο καιρό ετοιμάζω μια νέα μετάφραση της Αισθηματικής Αγωγής του Φλωμπέρ – είναι από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα και το ανακαλύπτω ξανά σπιθαμή προς σπιθαμή. Και ένα νέο μυθιστόρημα με το εξαιρετικά πρωτότυπο θέμα της συνύπαρξης δυο εντελώς διαφορετικών χαρακτήρων.
ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΕΩΣ
Ένας φανταστικός μονόλογος του Γεώργιου Βαφόπουλου
του Ιορδάνη Κουμασίδη
Σκηνοθεσία: Άννυ Τσολακίδου
Παίζουν: Στέργιος Τζαφέρης, Άννυ Τσολακίδου
Τρίτη 18,
Δευτέρα 24,
Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012
στις 9 το βράδυ
στο Αρχείο του Ποιητή
Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο
(Γ. Βαφοπούλου 3, Ντεπώ)
Είσοδος Ελεύθερη με κρατήσεις
(2310425800, 9 με 1)
Εν ονόματι της ποιήσεως
Κείμενο: Ιορδάνης Κουμασίδης
Σκηνοθεσία: Άννυ Τσολακίδου
Φωνή Παιδιού: Λάζαρος Πέσκας
Φωνή Καβάφη-Παλαμά: Αλέξανδρος Τσακίρης
Τεχνική Υποστήριξη: Αντώνης Παπαδόπουλος
Ηχογραφήσεις: Άρης Κοσμίδης
Σχεδιασμός αφίσας: Γιώργος Βασιλειάδης
Ομάδα παραγωγής: Ευτυχία Δασκαλοπούλου, Έλενα Γιαννουτάκη
Το κείμενο της παράστασης θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα με την πρεμιέρα της, από τις νέες εκδόσεις Εναλλακτική Θεσσαλονίκη σε όλα τα βιβλιοπωλεία.
