Η Ναταλία Τσαλίκη στο MySalonika

Για δύο χρόνια η θεατρική Αθήνα μιλούσε για τη παράσταση που δεν πρέπει να χάσεις. Το στοίχημα κερδήθηκε σε έναν ατμοσφαιρικό “Γυάλινο Κόσμο” και τώρα είναι η σειρά της Θεσσαλονίκης να τον απολαμβάνει κάθε βράδυ στο θέατρο ΑΥΛΑΙΑ. Η Ναταλία Τσαλίκη μίλησε στο MySalonika για το έργο, τη Τέχνη, την αλήθεια. Αυτή την αλήθεια που καταθέτει κάθε βράδυ στο σανίδι…

συνέντευξη στο Γιώργο Παπανικολάου

Πώς προέκυψε ο “Γυάλινος Κόσμος” σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου; Το συζητούσατε και το σκεφτόσασταν δύο χρόνια πριν ξεκινήσουν οι παραστάσεις στην Αθήνα, στο θέατρο “Δημήτρης Χορν”….

Ναι, τόσο ήταν περίπου. Η δική μου επιθυμία ήταν να συνεργαστώ με τη Κατερίνα γιατί την είχα δει σε κάποιες δουλειές, στο Εθνικό Θέατρο, στη Πειραματική Σκηνή και είχα διακρίνει το ταλέντο της και-πιο πολύ-την αισθητική της, η οποία αισθάνθηκα ότι μου ταίριαζε και ζήτησα συνεργασία εγώ. Ο “Γυάλινος Κόσμος” ήταν δική μου επιλογή. Θεωρήσαμε ότι ήταν το πιο κατάλληλο έργο να κάνουμε, ανάμεσα σε πολλά που ψάχναμε.

Πηγαίνοντας πίσω, δυο χρόνια πριν, δεν φοβηθήκατε, αυτό το έργο σε κεντρικό θέατρο, κλασσικό ρεπερτόριο, μόλις ξεκινούσε ουσιαστικά η κρίση στην Ελλάδα; Δεν το φοβηθήκατε στη φάση των προβών;

Συνήθως δεν φοβάμαι. Δεν φοβάμαι γενικώς και θεωρώ ότι πρέπει να είναι ένα στοιχείο που πρέπει να έχει ο καλλιτέχνης. Να μην έχει σχέση με την έννοια του φόβου. Οι καλλιτέχνες πρέπει να είμαστε τολμηροί και όταν κινείσαι με το φόβο, δεν καταφέρνεις πολλά πράγματα. Όχι, δεν σκεφτόμασταν ούτε κρίση, ούτε τίποτα. Άλλωστε, τότε τα πράγματα ήταν λίγο πιο φλου. Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε το μέγεθος της κρίσης, αλλά και πάλι ο καλλιτέχνης πρέπει να κινείται ανεξάρτητα, να τολμάει, να κάνει πράγματα ανεξάρτητα με το τί γίνεται γύρω του. Πρέπει να ακολουθεί το “θέλω” του. Και όταν ακολουθείς την επιθυμία σου, μιλάς με αλήθεια στο κόσμο, ελπίζεις-τουλάχιστον-ότι θα βρει ανταπόκριση. Δεν πρέπει να έχουμε υπόψιν μας άλλα πράγματα. Ξέρετε, δεν είμαστε πολιτικοί. Ούτε θεωρητικοί. Είμαστε άνθρωποι της Τέχνης και μιλάμε στη καρδιά και τα πράγματα πρέπει να γίνονται με ενθουσιασμό και ένστικτο. Ακόμα και η επιλογή του θεάτρου “Χορν” ήταν δική μου. Θεώρησα, πάλι από ένστικτο, ότι όλο αυτό το “πακέτο” θα λειτουργήσει. Σε εργασία δική μου, αυτό που κουβαλάω εγώ μαζί με αυτό που φανταζόμουν ότι θα έφερνε η Κατερίνα (σ.σ. Ευαγγελάτου), σε σχέση με το κοινό του “Χορν” το οποίο ήτανε και λίγο αστικό, αλλά θα μπορούσε να μαζέψει και πιο νέους, σε συνδυασμό και με το έργο που πίστευα ότι μιλάει στη καρδιά του σημερινού θεατή….όλο αυτό το “πακέτο” θεώρησα ότι κάπως θα λειτουργήσει και τελικά δικαιώθηκα. Αλλά ποτέ, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος…τα πράγματα πάντα είναι ένα ρίσκο.

Ποιό στοιχείο της “Αμάντα” αγαπάτε περισσότερο και ποιό στοιχείο της σας κούρασε πιο πολύ στις πρόβες;

Αγαπώ πάρα πολύ την αφέλειά της και μια παιδικότητα που έχει. Μια τρυφεράδα που έχει, ερήμην της…ζει στο κόσμο της και δεν πολυκαταλαβαίνει αυτά που γίνονται γύρω της. Αγαπώ αυτό το στοιχείο της και είναι ακριβώς και αυτό που ταυτόχρονα με δυσκόλεψε. Το δυσδιάστατο της προσωπικότητας…από τη μία πατάει με το ένα πόδι στο σήμερα, και με το άλλο στην φαντασία της και στο παρελθόν. Αυτό με δυσκόλεψε, στο πως θα το συνδυάσω.

Η κρίση τί καλό έχει κάνει στον Έλληνα;

Είναι πολύ νωρίς να βγάλουμε συμπεράσματα για τη κρίση και θεωρώ ότι όποιος πάει να βγάλει συμπεράσματα ή να καταλήξει κάπου είναι πολύ νωρίς, γιατί βρισκόμαστε εν μέσω δίνης. Ακόμα είμαστε μέσα στο κυκλώνα. Δεν μπορεί κανείς να βγάλει εύκολα συμπεράσματα και καλό είναι να μην το κάνει. Επειδή γενικώς οι Έλληνες βιαζόμαστε, είναι μια εποχή και περίοδος μετέωρη, που πρέπει να τη “γευθούμε”, όχι ότι είναι ωραία-σε εισαγωγικά το λέω, αλλά πρέπει να τη ζήσουμε, γιατί αυτό θα μας ωριμάσει……Καλό είναι να καταλάβουμε τί περνάει πάνω από το πετσί μας, να μη γυρίσουμε τη πλάτη, ούτε να βιαστούμε να τελειώσει με την έννοια της εμπερίας, πέρα από το πόνο και τη κακουχία που σέρνει η κρίση….σαν εμπειρία πρέπει να τη ζήσουμε, να καταλάβουμε τί κουβαλάει. Και αυτό μόνο όταν το αφουγκραστούμε-έχουμε τα μάτια μας και τα αυτιά μας ανοιχτά- μπορεί να γίνει….Κατά τη γνώμη μου, ο άνθρωπος ωριμάζει μέσα από τις δυσκολίες και εμείς σα λαός μέσα από αυτή τη δυσκολία θα προχωρήσουμε, θα πάμε ένα βήμα παραπέρα. Πόσο πολύ θα προχωρήσει ο καθένας είναι καθαρά προσωπικό του θέμα…αλλά, έχω την αίσθηση πως, όταν με το καλό τελειώσει αυτή η κρίση, που όλους μας έχει ταλαιπωρήσει, θα έχουμε κερδίσει αυτή την ευκαιρία επαφής και επικοινωνίας με τον εαυτό μας. Να βρούμε τρόπους, ο καθένας μας, να βρίσκει το κουράγιο του, τη δύναμή του, τη ψυχραιμία του, να μην καταβάλλεται, να μην απελπίζεται. Αυτό χρειάζεται μια “διαδρομή”, είναι ολόκληρο ταξίδι, πρέπει να γίνεται ούτως ή άλλως στη ζωή του ανθρώπου, τώρα μας προσφέρεται αυτή η “ευκαιρία”, σε εισαγωγικά….να βρούμε το δίαυλο επικοινωνίας με τον εσωτερικό μας κόσμο.

Πίσω από έναν επιτυχήμενο άνδρα, κρύβεται μια πανέξυπνη γυναίκα. Το τελευταίο καιρό, ο συζυγός σας, κ.Μπέζος, μέσα από τις δηλώσεις που κάνει βάλλεται. Σαν να τον περιμένουν και λίγο στη στροφή….Και ταυτόχρονα ο ίδιος έχει δηλώσει την επιθυμία του, αν του προταθεί να αναλάβει το Εθνικό Θέατρο. Η πανέξυπνη γυναίκα, από πίσω του, τί τον συμβουλεύει;

Πίσω από έναν επιτυχημένο άνδρα κρύβεται μια πανέξυπνη γυναίκα και πίσω από μια γυναίκα, ένας πανέξυπνος και επιτυχημένος άνδρας. Δεν υπάρχουν τέτοιου είδους ταμπέλες…Ισχύει και από τις δύο πλευρές αυτό. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται ο κ.Μπέζος ιδιαίτερες συμβουλές, του λέω τη γνώμη μου πάντα…θεωρώ ότι καλό είναι όσο αφορά το Εθνικό Θέατρο να το σκεφτεί λίγο ακόμα, γιατί πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολο και μεγάλο το εγχείρημα- το ξέρει και εκείνος άλλωστε. Δεν ξέρει και εκείνος αν θα το κάνει-αν το δεχτεί-όσο για τις δηλώσεις που κάνει…..

Θαρρώ, ότι είναι σαν να τον περιμένουν στη στροφή, να σχολιάσουν τις δηλώσεις του….

Δε νομίζω ότι περιμένει κανένας στη στροφή κανέναν. Πάντα υπάρχουν οι άνθρωποι που δεν έχουν με τί ιδιαίτερο να ασχοληθούνε και περιμένουν κάποιες δηλώσεις ανθρώπων να τις σχολιάσουν. Δε νομίζω ότι είναι σοβαρά πράγματα αυτά…Και δεν νομίζω ότι ο πολύς κόσμος ενδιαφέρεται για το τί θα πει ο κ.Μπέζος ή εγώ…ειλικρινά…

Πώς είναι να βλέπεις πατέρα και κόρη επί σκηνής, όντας εσύ συνάδελφός τους; (σ.σ. Γιάννης Μπέζος και Ηρώ Μπέζου πρωταγωνιστούν στην “Αντιγόνη” στο Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη)…..

Είναι πάρα πολύ συγκινητικό…

Λειτουργεί το αίσθημα της προστατευτικότητας στη κόρη; Της συναδέλφου; Σε σύζυγο και κόρη; Όλα αυτά μαζί;

Η Ηρώ είναι ένα πλάσμα που έχει καταφέρει να σταθεί στα πόδια της, πολλά χρόνια πριν. Έχει φύγει από το σπίτι και έχει κάνει τα πρώτα της βήματα δύσκολα, μόνη της. Είναι η τέταρτη χρονιά που δουλεύει στο χώρο και έχει κερδίσει την εκτίμηση των συναδέλφων της, γιατί από εκεί ξεκινάμε. Χωρίς να της πω τίποτα, ούτε εγώ, ούτε ο πατέρας της. Ότι έχει πάρει, το έχει από το σπίτι της. Αισθάνομαι ότι τα παιδιά παραδειγματίζονται από τη στάση των γονιών τους κι όχι από αυτά που τους λένε. Έχει χτίσει ένα δικό της κόσμο, μια δικιά της κοσμοθεωρία, δεν χρειάζεται συμβουλές. Η γνώμη μας και η συμπαράστασή μας είναι πάντα εκεί, κοντά της. Δε χρειάζεται τίποτα περισσότερο. Ούτε τη κανακεύει κανείς, ούτε τη προστατεύει κανείς….γιατί αυτός ο χώρος είναι πάρα πολύ δύσκολος και δεν υπάρχει περίπτωση να σε προστατεύσει κανείς και να τη βγάλεις καθαρή. Είσαι μόνος σου, ενώπιος ενωπίω με το κοινό. Κανείς μπαμπάς ή μαμά, δεν μπορεί να σε σώσει από κάτι ή να σε προστατεύσει από κάτι….Είσαι εσύ η καρδιά σου, η ψυχή σου, ο κόπος σου, ο μόχθος σου και το μυαλό σου-τίποτα άλλο!

Το μάτι της συναδέλφου δεν λειτουργεί;

Βεβαίως. Και των τριών προς τον κάθε ένα μας. Προσπαθούμε να βγάλουμε, όσο γίνεται, έξω το συναισθηματικό στοιχείο, που μας δένει σαν οικογένεια. Και σαφώς μοιραζόμαστε τη γνώμη μας καθαρά καλλιτεχνικά και συναδελφικά. Και είναι πάντα σεβαστή. Λειτουργούμε όλοι επι ίσοις όροις. Και οι τρεις.

Και ήταν μια δική σας ιδέα, από όσο ξέρω, να παίξουν ο Γιάννης Μπέζος και η Ηρώ, αυτό το έργο…

Όχι. Καθόλου. Ήταν μια ιδέα του Γιάννη, που την ακούω πολλά χρόνια, από τότε που έχω γνωρίσει το Γιάννη. Είναι από τους ρόλους που θα επιθυμούσε κάποια στιγμή να παίξει και για μένα, ο Γιάννης κάνει το σπουδαιότερο ρόλο της καριέρας του. Όσο για το θέμα της διανομής, ο Γιάννης λέει ότι το συζητήσαμε μαζί, εγώ αυτό δεν το θυμάμαι, εν πάσει περιπτώσει ήταν μια πρόταση του Γιάννη, δίσταζε να την κάνει, γιατί ήξερε ότι η Ηρώ δεν θα ήθελε ακόμα να συνδεθεί επαγγελματικά μαζί μας, για τους ευνόητους λόγους. Ήθελε να κάνει τα βήματά της. Άλλά κάποια στιγμή θεώρησε πως ήρθε η ώρα και το τόλμησε και θαρρώ της βγήκε σε πολύ καλό…

Έβλεπα στην εκπομπή της Έλενας Κατρίτση, την Ηρώ να λέει ότι με εσάς θα το σκεφτόταν ακόμα περισσότερο για συνεργασία, επάνω στο σανίδι. Γιατί το λέει αυτό;

Καταρχήν, αυτό θα πρέπει να το ρωτήσετε την ίδια. Είναι πολύ προσωπικά πράγματα αυτά, αλλά από όσο μπορώ να φανταστώ, αν είναι μια φορά δύσκολο να παίξει με το πατέρα της και χρειαζόταν προσπάθεια για να το αποφασίσει, είναι ακόμα πιο δύσκολο για τη μητέρα, ειδικά όταν είσαι κορίτσι. Διότι, το δέσιμο με τη μητέρα είναι πιο δυνατό. Και πρέπει να ξεπεράσεις πολλά πράγματα. Το θέατρο είναι πολύ προσωπική υπόθεση και δε το καταλαβαίνει αυτό ο κόσμος….βγάζεις τον εαυτό σου, είσαι “γυμνός” επάνω στη σκηνή. Λοιπόν, δεν είναι εύκολο μπροστά στο γονιό να αισθανθείς “ολόγυμνος” εύκολα. Το παιδί επιλέγει τί θα δείξει στο γονιό του. Δεν είναι εύκολο να εκτεθεί τόσο ανοιχτά. Πόσο μάλλον με τη μητέρα, που ας πούμε…εγώ με τη Ηρώ μεγαλώσαμε πολύ δεμένες. Να φανταστείτε ότι, όταν ξεκίνησε προετοιμασία για τη σχολή, άρχισα να τη βοηθώ και κάποια στιγμή θεώρησε ότι δεν είναι εύκολο και το καταλαβαίνω….στη συνέχεια έκανε με το πατέρα της και ύστερα συνέχισε μόνη της. Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Θέλουν το χρόνο τους. Ας δώσουμε λίγο χρόνο στα πράγματα, και κάποια στιγμή ελπίζω και το εύχομαι, να δουλέψουμε και μαζί στη σκηνή.

Ποια είναι η γνώμη σας για τα “πειράγματα” σκηνοθετών που γίνονται επάνω σε κλασσικά έργα;

Ότιδήποτε ξεκινάει από την ανάγκη του σκηνοθέτη και των ηθοποιών για να ερμηνεύσουν το έργο καλύτερα και να το φέρουνε στο τώρα, θεωρώ ότι είναι από θεμιτό έως απαραίτητο. Υπάρχουν έργα που στην εποχή τους ήταν μια χαρά, αλλά όσο περνάνε οι εποχές χρειάζονται, όντως, κάποια επέμβαση, για να μιλήσουν στο θεατή. Και οι ίδιοι οι συγγραφείς εάν ζούσαν θα το επεδίωκαν. Είναι και καλό και απαραίτητο, αρκεί να γίνεται με τη πρόθεση να έρθει το κείμενο κοντά στο σημερινό θεατή. Όχι να γίνεται από πρόθεση και διάθεση εντυπωσιασμού. Εκεί δεν συμφωνώ.

Τελειώνοντας, δέκα λεπτάκια πριν ανεβείτε στη σκηνή τί κάνετε πρακτικά, από τεχνικής πλευράς, στο καμαρίνι, για να ξεκινήσει το ερμηνευτικό ταξίδι της “Αμάντα”;

Ο ηθοποιός όταν ξεκινάει τη καριέρα του, χρειάζεται μια προσπάθεια προετοιμασίας μεγαλύτερη…όσο περνάνε τα χρόνια, αυτή η προετοιμασία γίνεται όλο και λιγότερη….αυτό που είναι άκρως απαραίτητο να γίνεται πάντα, είναι μια -κατά κάποιο τρόπο-σωματική άσκηση, γιατί όταν βγεις στη σκηνή πρέπει να είσαι χαλαρός…..όπως και κάποιες φωνητικές ασκήσεις…Όλα τα άλλα έχουν γίνει στις πρόβες…

Όλα τα άλλα έχουν γίνει στις πρόβες σαφώς και το αντιλαμβάνεται κανείς, στο χειροκρότημα. Σαν αυτό που έζησα στη πρεμιέρα στο ΑΥΛΑΙΑ Θεσσαλονίκης. Χειροκρότημα δυνατό, παρατεταμένο, θεατών που το έργο μίλησε στη καρδιά τους και θα κουβαλάνε τη παράσταση μέσα τους- θαρρώ-για καιρό. Η Ναταλία Τσαλίκη οφείλει να είναι υπερήφανη. Ένα ακόμα θεατρικό της τόλμημα “συγκινεί” βαθιά τη πλατεία του θεάτρου, καθημερινά…..

“Γυάλινος Κόσμος” του Τένεσι Ουίλιαμς

Συντελεστές

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ

Κατερίνα Ευαγγελάτου

ΣΚΗΝΙΚΟ-ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Γιώργος Πάτσας

ΜΟΥΣΙΚΗ: Σταύρος Γασπαράτος

ΒΙΝΤΕΟ: Μιχάλης Κλουκίνας

ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Λευτέρης Παυλόπουλος

ΔΙΑΝΟΜΗ

ΑΜΑΝΤΑ: Ναταλία Τσαλίκη

ΤΟΜ: Αντίνοος Αλμπάνης

ΤΖΙΜ: Κωνσταντίνος Γαβαλάς