Η Θεσσαλονίκη είναι χτισμένη πάνω σε στρώματα που ανήκουν το καθένα σε μια διαφορετική εποχή. Το ξέρουν όλοι όσοι προσπάθησαν να σκάψουν στα έγκατά της για τα θεμέλια οικοδομών, για έργα της ΔΕΗ ή ΕΥΑΘ, για το Μετρό…
Αρκετά από αυτά παραμένουν άγνωστα παρόλο που η αρχαιολογική σκαπάνη τα άγγιξε και ασχολήθηκε μαζί τους για να ανακαλύψει τα μυστικά τους. Μερικά από αυτά δεν έχουν πια πρόσβαση στο κοινό, όπως είναι κομμάτια του Ιππόδρομου. Άλλα είναι χωμένα βαθιά, κοιμισμένα σε υπόγεια οικοδομών. Άλλα έχουν έρθει στην επιφάνεια αλλά παραμένουν αφανή και αόρατα. Ποιοι από σας γνωρίζετε την παλιά Βασιλική της Αγίας Σοφίας, της οποίας υπόλοιπα ανακαλύφθηκαν και προστατεύτηκαν σε υπόγειο οικοδομής στην Αλεξάνδρου Σβώλου ή για τον ναό του Σέργιου Πραγαμά στην οδό Μπαλταδώρου 6-8 ή ακόμη τον νεολιθικό οπικισμό στη ΔΕΘ; Τώρα στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής κληρονομιάς σας δίνεται η ευκαιρία να τα γνωρίσετε ψηφιακά. Μην τη χάσετε αξίζει…
“…Αλλά η πόλη δε μιλάει για το παρελθόν της, το περιέχει σαν τις γραμμές ενός χεριού, γραμμένο σε γωνίες δρόμων […]”
Αόρατες Πόλεις – Ίταλο Καλβίνο
Η δράση «Αόρατα μνημεία… Ψηφιακή μνήμη» πραγματοποιείται με αφορμή τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου (24-25 Σεπτεμβρίου) και θα έχει διάρκεια μία εβδομάδα, έως τις 2 Οκτωβρίου 2016.
Υλοποιείται από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ σε συνεργασία με το ΔΠΜΣ «Μουσειολογία και Διαχείριση Πολιτισμού», στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος NEARCH “New Scenarios for a Community Involved Archaeology”, με επιστημονικά υπεύθυνο τον Καθηγητή Προϊστορικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Κώστα Κωτσάκη. Η δράση βασίστηκε στην εργασία της Ελευθερίας Θεοδωρούδη, Αρχαιολόγου – Μουσειολόγου, υποψήφια διδάκτωρ ΑΠΘ, η οποία είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό – συντονισμό έργου.
Σύμφωνα με τους συντελεστές του έργου «Με τη δράση αυτή επιδιώκεται οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης να γνωρίσουν το άγνωστο παρελθόν της πόλης, με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών». Για το λόγο αυτό επιλέχτηκαν επτά αρχαιολογικοί τόποι (η Βασιλική της Αγίας Σοφίας, η στήλη των Όφεων στην Αγ. Δημητρίου, ο Ιππόδρομος, ο νεολιθικός οικισμός στη ΔΕΘ, το ρωμαϊκό λουτρό στην πλατεία Αντιγονιδών, το cubiculum (ταφικό κτίσμα) στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ και ο ναός του Σέργιου Πραγαμά στην Μπαλταδώρου 6-8).
«Είναι αρχαιολογικοί τόποι άγνωστοι στο ευρύ κοινό, που διατηρούνται κάτω από τις σύγχρονες πολυκατοικίες και παραμένουν αφανείς, χωρίς οργανική σχέση με την καθημερινή ζωή της πόλης» αναφέρουν οι συντελεστές του έργου.
Επτά αφίσες, τοποθετημένες στους επιλεγμένους αυτούς τόπους, θα παρέχουν τη δυνατότητα στους χρήστες, μέσω QR codes και με τη βοήθεια κινητού ή tablet, να λαμβάνουν με συνοπτικό, ξεκάθαρο αλλά και ελκυστικό τρόπο, βασικές πληροφορίες για το συγκεκριμένο αρχαιολογικό τόπο με εποπτικό υλικό, κείμενα και φωτογραφίες (www.invisiblemonuments.web.auth.gr). Επίσης, δίνεται η δυνατότητα σχολιασμού που επιτρέπει, πέρα από τη γνώση των συγκεκριμένων τόπων, τη δημιουργία μιας εμπειρίας, μιας προσωπικής σχέσης με τα μνημεία, καλλιεργώντας, έτσι, μια βιωματική μνήμη για τον επισκέπτη.
«Σκοπός μας είναι το κοινό, μέσα από τη δράση, να αποκτήσει προσωπικές εμπειρίες, μια μικρή προσωπική μνήμη σε σχέση με το αόρατο παρελθόν της πόλης και να το εκφράσει μέσα από λόγια και εικόνες» αναφέρουν οι συντελεστές του έργου.
Είναι πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή η δράση και θα ήταν κρίμα να μην αποτελέσει το έναυσμα για ενέργειες παρόμοιου χαρακτήρα σε μια συνεργασία Αρχαιολογικής Υπηρεσίας – δήμου Θεσσαλονίκης και ΑΠΘ, ώστε να μείνει μόνιμα ενεργός αυτός ο τρόπος παρουσίασης των αφανών (ή και μη) αρχαιολογικών χώρων της πόλης.
Περισσότερες πληροφορίες για το κοινό στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected], καθώς στο τηλ. 2310997179 και στα κοινωνικά δίκτυα: Facebook @invisiblemonuments // Twitter @invis_monuments // Instagram @invisiblemonuments
